Barley In Marathi । Best बार्ली म्हणजे काय? बार्ली चे फायदे आणि तोटे 2023

Photo of author

By Abhishek Patel

Barley in Marathi मित्रांनो ! आपल्याला बरीच धान्य माहिती असते जसे की गहू, ज्वारी परंतु या व्यतिरीक्त देखील असे अनेक धान्य आहेत ज्याबद्दल आपल्याला पुरेशी माहिती नाही.

बार्ली हे देखील एक धान्य आहे परंतु आपल्यातील बहुतांश जणांनी बार्ली या धान्या बद्दल माहिती नसेल म्हणून आजच्या लेखामध्ये आम्ही बार्ली म्हणजे काय? आणि त्या बद्दल संपूर्ण माहिती घेऊन आलोत.

चला तर मग पाहूया, Barley in Marathi । बार्ली म्हणजे काय? बार्ली चे फायदे आणि तोटे

Table of Contents

Barley in Marathi । बार्ली म्हणजे काय? बार्ली चे फायदे आणि तोटे

मित्रांनो, बार्ली हे एक धान्य आहे जे दिसायला गहू सारखेच असते. बार्ली हे एक तृणधान्य आहे. बार्ली या पाण्यामध्ये अनेक गोष्टीचा तुला आवडतात त्यामुळे बार्ली हे धान्य खूपच दुर्मिळ आहे. म्हणूनच या धान्याची लोकप्रियता देखील खूप कमी आहे.

बार्ली हे धान्य खूप प्राचीन काळापासूनच अस्तित्वात आहे. प्राचीन काळामध्ये ऋषी मुनी आपल्या आहारामध्ये बार्ली चा उपयोग करत असत. परंतु अलीकडच्या काळामध्ये बार्लीचा उपयोग केवळ पशूच्या खाद्यासाठी केला जात होता परंतु मानवी शरीराचा विचार केला असता बार्ली हे खूपच पौष्टिक होत आहे त्यामुळे बार्ली चा वापर मानवी खाद्यामध्ये देखील केला जातो.

बार्ली म्हणजे काय? What is Barley in Marathi

बार्ली हे गहू समान दिसणारे एक तृणधान्य आहे. मानवी शरीरासाठी खूपच पौष्टिक ठरतात. बार्ली मध्ये आणि पौष्टिक तत्व असतात विविध आजारांवर फायद्याचे ठरतात.

बार्ली चे वाढते महत्त्व जाणून आज आपल्या खाण्यामध्ये बार्ली चा उपयोग केला जात आहे.

बार्ली झाडाची माहिती Barley Plant Information in Marathi

हे एक धान्य असून हे गहू समानच दिसायला असते. Barley चे वर्णन प्राचीन वैदिक काळात आणि आयुर्वेदामध्ये निजंतू करण करण्यासाठी आढळते. Barley च्या झाडाची उंची साधारणत 60 ते 150 सेंटीमीटर असते. Barleyला मुख्यता औषधी वनस्पती म्हणून ओळखले जाते. बार्ली च्या वनस्पतीला पाने मोठ्या प्रमाणात पाहायला मिळतात व या पानांची लांबीची 22 ते 25 सेंटीमीटर पर्यंत असते. (Barley In Marathi) या झाडाला डिसेंबर ते एप्रिल महिन्यांदरम्यान फळ येतात त्यांनाच आपण बरली असे म्हणतो या फळांची लांबी नऊ मिलिमीटर पर्यंत असते.

बार्ली स्वभावात कडू असते, गोड, तिखट, थंड, लहान, निसरडे, कोरडे, कफ, पित्त कमी करते, शक्ती वाढवते, कामवासना, पुवाळलेला, अल्सरच्या बाबतीत अन्न स्वरूपात मूत्रमार्गाच्या समस्यांपासून मुक्त करण्यासाठी फायद्याची ठरते.

बार्ली चे प्रकार Types of Barley in Marathi

बार्ली चे साधारणता पाच प्रकार पडतात ते पुढीलप्रमाणे-

  1. Brian Barley in Marathi

ब्रायन Barley ही मुख्य बार्लीच्या कोंडा तर वरच्या अच्छादनाला काढून स्वच्छ केली जाते. ब्रायन बार्ली ला हुलेड बार्ली या नावाने देखील ओळखले जाते. ब्रायन Barley मध्ये फायबर, प्रोटीन, प्रथिने यांसारखी अनेक पौष्टिक तत्वे आढळतात. या प्रकारच्या भरली ला शिजण्यासाठी खूप वेळ लागतो.

  1. हेल्म बार्ली Helm Barley in Marathi

हल्म बार्लीमध्ये बाह्य कवच काढून टाकला जातो आणि हा बार्ली वरचा कोंडा अखंड राहते, म्हणून ती संपूर्ण बार्ली धान्य देखील मानली जाते. हल्म बार्लीची चव अत्यंत स्वादिष्ट आहे. म्हणून ही बार्ली अतिशय लोकप्रिय समजली जाते. या प्रकारच्या बार्लीमध्ये प्रथिने जास्तीत जास्त प्रमाणात आढळतात‌व ही आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर ठरते.

  1. मोती बार्ली Pearl Barley in Marathi

मोती बार्ली म्हणजेच या बार्लीच्या कोंडाची पूर्ण थर काढून बनविली जाते. मोती बार्लीचे धान्य लहान लहान आसते आणि त्याचा रंग चमकदार पांढरा आसतो म्हणून या प्रकारच्या बार्लीला मोती बार्ली असे‌‌ म्हणतात. बार्लीचा हा प्रकार इतर बार्लीच्या तुलनेने कमी वेळेत शिजवला जाऊ शकतो. कारण या बार्ली मध्ये फारच लहान तुकडे आहेत, म्हणून मोत्याचे बार्ली बहुतेक सूप आणि सॅलडमध्ये वापरली जाते.

  1. फ्लेक्स बार्ली Flax Barley

फ्लेक्स बार्ली म्हणजेच ज्यात बार्लीसारखे दिसतात. बार्ली चे धान्य कापून उकळले जाते, नंतर फ्लेक्समध्ये गुंडाळले जाते आणि वाळवले जाते, म्हणून याला गुच्छ बार्ली असे देखील म्हणतात. (Barley In Marathi) प्रथिने, फायबरबरोबरच इतर पौष्टिक घटकही त्यात मुबलक प्रमाणात आढळतात. म्हणून ही बार्ली आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर ठरते.

बार्ली मधील पौष्टिक तत्वे Nutritional Elements of Barley

बार्ली मध्ये अनेक पौष्टिक तत्वे आढळतात त्यामुळे बार्ली आरोग्यासाठी खूप फायद्याची ठरते. बार्ली मध्ये असणाऱ्या पौष्टिक तत्व पुढील प्रमाणे-

बार्ली मध्ये जीवनसत्त्वे, थायामिन, राइबोफ्लेविन, नियासिन, मॅग्नेशियम, पोटॅशियम, फॉस्फरस, लोह, कॅल्शियम, फायबर, कार्बोहायड्रेट, प्रथिने, फोलेट, जस्त, व्हिटॅमिन बी 6 यांसारखे इतर अनेक पौष्टिक तत्व विपुल प्रमाणात आढळतात. म्हणून बार्ली आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर ठरते.

निरोगी राहण्यासाठी दैनंदिन जीवनात बार्लीचा‌ अवश्य वापर करावा. साधारणत: दररोजच्या आहारात सुमारे 100 ग्रॅम बार्लीचे सेवन करणे गरजेचे आहे. (Barley In Marathi) त्याच वेळी, व्यक्तीचे वय आणि आरोग्यानुसार बार्ली सेवन करण्याचे प्रमाण बदलत रहावे.

बार्लीचे उपयोग Barley Uses In Marathi

बार्ली आपल्या आरोग्यासाठी खूप फायद्याचे ठरते. त्यामुळे आपल्या आहारामध्ये बार्लीचा वापर करणे आपल्यासाठी फायद्याचा ठरतो. बार्ली चा उपयोग आपण आपल्या आहारामध्ये वेगवेगळ्या प्रकारे करू शकतो त्यातील काही उपयोग आम्ही पुढीलप्रमाणे सांगितलेले आहेत आम्हाला अशा आहे की,(Barley In Marathi) बार्लीचे उपयोग Barley Uses In Marathi तुमच्यासाठी नक्कीच फायद्याचे ठरतील.

बार्लीचा सूप बनवून आपण बार्लीचे सेवन केले जाऊ शकते. बार्लीचे पीठ करून त्यापासून रोटी बनवून खाल्ले जाऊ शकते. बार्लीच्या पिठापासून बनवलेल्या भाकरीचे सेवनही करता येते. शिजवलेल्या बार्लीची भाजी किंवा भाजीपाला कोशिंबीरीमध्ये घालून खाऊ शकतो.

निरोगी आरोग्यासाठी बार्लीचे उकळून ते पाणी प्या. चांगल्या चवीसाठी त्यात लिंबू किंवा मध घालू शकता.
बार्लीच्या पानांचा रस देखील पिण्यासाठी वापरले जाऊ शकते. यामुळे आरोग्य निरोगी राहते.

बार्लीचे फायदे Benefits of Barley in Marathi

बार्ली मध्ये अनेक पौष्टिक तत्वे असतात जे आपल्या आरोग्यासाठी खूप फायद्याचे ठरतात. म्हणून बार्ली चे सेवन नियमित केल्यास आपल्याला बार्ली चा खूप फायदे पाहायला मिळतात. बार्ली चे काही महत्त्वपूर्ण फायदे आहेत पुढीलप्रमाणे-

  1. हृदय रोगावर फायदेशीर

जेव्हा हृदयातील रक्त वाहिन्यांमध्ये कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण अधिक होते तेव्हा हृदयांच्या अनेक समस्या उद्भवतात अशावेळी हृदयांच्या आजारांवर किंवा समस्यांवर मात करण्यासाठी बार्लीचे सेवन फायद्याचे ठरते.

बार्लीच्या बियामध्ये नियासिन असते, जे कोलेस्टेरॉल आणि लिपोप्रोटीनची पातळी कमी करण्यासाठी फायदेशीर ठरते. तसेच बार्लीच्या पानांत आढळणारे अँटिऑक्सिडेंट्स, जे कोलेस्टेरॉल नियंत्रित करतात आणि हृदयाच्या विषापासून बचाव करतात. (Barley In Marathi) या व्यतिरिक्त बार्लीमध्ये फायबर, पोटॅशियम, फोलेट आणि व्हिटॅमिन बी 6 असते, ज्यामुळे हृदयाच्या समस्या कमी करण्यासाठी मदत करतात. म्हणून बार्ली हृदय रोगावर फायदेशीर ठरते.

  1. मधुमेहावर फायदेशीर

मधुमेह हे अलीकडच्या काळात वाढत चालणारी एक खूप मोठी समस्या आहे. बहुतांश लोकांमध्ये मधुमेह असल्याची संभावना दिसते. मधुमेह हा आजार असणाऱ्या रुग्णांच्या डोळ्यात जळजळ करणे, यकृत आणि मूत्रपिंड खराब होण्याची शक्यता असते म्हणून मधुमेह असणार्‍या व्यक्तीला डॉक्टर फायबर खाण्याचा सल्ला देतात.

बार्ली फायबरचे प्रमाण विपुल प्रमाणात आढळते म्हणून मधुमेहावर बार्ली खूप फायद्याची ठरते.

  1. वजन कमी करण्यासाठी फायदेशीर

लठ्ठ पणा हे अलीकडच्या काळामध्ये वाढती समस्या हे बहुतांश लोकांना स्वतःचे वजन कमी करायचे असतात काहीही केले तरी ज्या लोकांचे वजन कमी होत नाही अशा लोकांसाठी बार्ली उत्तम उपाय आहे.

बार्ली मध्ये फायबरचे प्रमाण विपुल असल्यास फायबर वजन कमी करण्यासाठी खूप फायद्याचे ठरते म्हणून बार्ली वजन कमी करण्यासाठी फायद्याचे समजली जाते जाते

  1. हाडे मजबूत बनविण्यासाठी फायदेशीर

बार्ली मध्ये अनेक पौष्टिक घटक आढळतात. जे शरीराचे ठिसूळ असणारी हाडे मजबूत बनवण्यासाठी फायद्याचे ठरतात. हाडे मजबूत बनविण्यासाठी कॅल्शियम महत्त्वाची भूमिका बजावते. बार्ली मध्ये कॅल्शियमबरोबरच जस्त, लोह, मॅग्नेशियम आणि फॉस्फोरस देखील असते जे हाडांच्या सामर्थ्यासाठी खूप महत्वाचे आहेत.

  1. कर्करोगासाठी फायदेशीर

कर्करोगाला महा आजार म्हणून ओळखले जाते. कर्करोगाची समस्यादेखील अलीकडच्या काळात वाढत चालली आहे.

बार्लीच्या संपूर्ण धान्यात फ्लेव्होनॉइड्स, फायटोकेमिकल्स, फोलेट असतात जे कर्करोगासारख्या आजारांना प्रतिबंध करतात. याशिवाय बार्लीमध्ये अँटी-कार्सिनोजेनिक गुणधर्म आढळतात. अँटी-कार्सिनोजेनिक एक पदार्थ आहे ज्यामध्ये अनेक प्रकारचे रोग बरे करण्याची क्षमता असते. म्हणून बार्ली ला कर्क रोगावर रामबाण उपाय मानले जाते.

बार्लीचे नुकसान Disadvantages Barley in Marathi

ज्याप्रमाणे एखाद्या गोष्टीचे फायदे असतात तसेच त्याचे नुकसान देखील असतात. बार्लीचे देखील फायदे आपण वरती पाहिले आहेत तसेच बार्ली च्या अतिसेवनाने काही नुकसान देखील होतात. बार्लीचे नुकसान पुढीलप्रमाणे.

बार्ली चे अति प्रमाणात सेवन केल्यास अतिसार लागण्याची शक्यता असते. तसेच मधुमेहाचे औषध घेणाऱ्या व्यक्तीने बार्लीचे सेवन करण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. कारण बार्ली मध्ये अँटीडायबेटिक (रक्तातील साखर कमी करणे) प्रभाव आढळतो.

बार्लीमध्ये काही एलर्जीचे प्रभाव आढळतात, त्या मुळे त्याचे सेवन केल्याने काही मुलांमध्ये एलर्जीक तक्रारी होऊ शकतात.

बार्ली म्हणजे काय? (What is Barley in Marathi?)

बार्ली हे अन्नधान्य आहे जे प्राचीन काळापासून घेतले जाते. प्रथिने, कर्बोदके आणि खनिजे जसे की कॅल्शियम, लोह, मॅग्नेशियम आणि फॉस्फरस मुबलक प्रमाणात असतात. त्यात व्हिटॅमिन सी, थायामिन, रिबोफ्लेविन आणि नियासिन यासह असंख्य जीवनसत्त्वे देखील आहेत.

संस्कृतमध्ये, याला यव म्हणून ओळखले जाते आणि ते भारत, युनायटेड स्टेट्स, जर्मनी आणि रशियामध्ये मोठ्या प्रमाणावर घेतले जाते. गहू आणि तांदूळ यांसारख्या मूलभूत तृणधान्यांच्या तुलनेत त्याची लोकप्रियता कमी झाली आहे, तरीही ते आरोग्याच्या कारणांसाठी वापरले जाते. विशेषत: जवाचे पाणी आरोग्यासाठी उपयुक्त असल्याचे म्हटले जाते.

बार्लीचे प्रकार (Varieties of Barley in Marathi)

बार्लीच्या बिया वेगवेगळ्या आकारात येतात, जे तुम्ही तुमच्या आवडीनुसार खरेदी करू शकता. येथे बार्लीच्या काही सर्वात सामान्य जाती आहेत:

फ्लेक्स:

बार्लीच्या बिया सपाट करून तयार होणारा हा एक सामान्य बार्लीचा फरक आहे. हे आधीच शिजवलेल्या अन्नामध्ये वापरले जाते. हे गरम आणि थंड दोन्ही वापरासाठी योग्य आहे. हे ओट फ्लेक्ससह बदलले जाऊ शकते.

जवाचे पीठ:

ही ग्राउंड बार्ली आहे जी पीठ बनवण्यासाठी वापरली जाते. गव्हाची ब्रेड कशी तयार केली जाते त्याप्रमाणेच रोटी बनवण्यासाठी याचा वापर केला जाऊ शकतो. त्याशिवाय जवाच्या पिठाचा वापर ब्रेड बनवण्यासाठी केला जातो.

काजळी:

हे बार्लीच्या पीठाने बनवले जाते. ते तयार करण्यासाठी बार्लीच्या बियांचा वरचा थर काढला जातो.

हुल्ड:

हे बार्लीची एक निरोगी विविधता आहे जी फक्त वरून साफ ​​केली जाते. याला त्याच्या पूर्ण स्वरूपात बार्ली असेही म्हणतात.

पर्ल बार्ली:

याला बार्लीची सर्वात सुंदर विविधता म्हणून संबोधले जाते. त्यात चमकणाऱ्या मोत्याचे स्वरूप आहे. याच्या बिया पांढऱ्या आणि दिसायला एकसारख्या असतात. सूप आणि सॅलड्स हे त्याचे सर्वात सामान्य उपयोग आहेत.

बार्लीमध्ये विविध प्रकारचे पोषक घटक (Barley In Marathi)

जेव्हा धान्य, फळे किंवा इतर कोणत्याही वास्तूमध्ये विशिष्ट गुणधर्म आढळतात तेव्हा ते उपयुक्त ठरते. गुणवत्तेसाठी काही वैशिष्ट्ये आवश्यक आहेत. बार्लीचा विचार केल्यास, त्यात विविध प्रकारचे आरोग्यदायी जीवनसत्त्वे, खनिजे आणि खनिजे असतात, म्हणूनच ते इतके उपयुक्त आहे. बार्लीमध्ये असलेल्या पोषक तत्वांचा सखोल विचार केला तर आपण पाहू शकतो की त्यात थायामिन, रिबोफ्लेविन, नियासिन, मॅग्नेशियम, पोटॅशियम, फॉस्फरस, लोह, कॅल्शियम, फायबर, कार्बोहायड्रेट, प्रथिने, फोलेट, जस्त, व्हिटॅमिन बी ६, इत्यादी असतात.

बार्लीचे फायदे (Barley benefits in Marathi)

जर आपण बार्लीच्या आरोग्याच्या फायद्यांबद्दल बोलत असाल, तर आपण हे निदर्शनास आणले पाहिजे की त्यात बरेच आहेत. यात मधुमेह, उच्च रक्तदाब आणि हृदयाच्या विविध आजारांवर उपचार करण्याची क्षमता आहे. तर मित्रांनो, बार्लीच्या काही अत्यंत आवश्यक फायद्यांबद्दल सविस्तरपणे सांगा.

1. अॅनिमियाच्या उपचारात उपयुक्त

वैज्ञानिक संशोधनानुसार, इतर देशांतील महिलांपेक्षा भारतीय महिलांमध्ये अॅनिमियाचा आजार जास्त प्रमाणात आढळून येतो. आम्‍ही तुम्‍हाला सूचित करूया की अॅनिमिया विविध कारणांमुळे होऊ शकतो, त्यापैकी सर्वात सामान्य कारण म्हणजे आपल्या शरीरात लोहाची कमतरता.

लोहाच्या कमतरतेमुळे हिमोग्लोबिनचे उत्पादन कमी होते. रक्तातील लोहाच्या कमतरतेमुळे, शरीरातील हिमोग्लोबिनचे प्रमाण कमी होते, परिणामी अॅनिमिया रोग होतो. बार्ली खाऊन ही कमतरता भरून काढता येते. जवामध्ये लोह मुबलक प्रमाणात असते आणि त्याचे सेवन केल्याने शरीरातील रक्ताचे प्रमाण वाढते, परिणामी हिमोग्लोबिनचे प्रमाण संतुलित होते.

2. लघवीच्या समस्यांसाठी उपयुक्त

लघवी ही आजच्या समाजात एक चिंतेची बाब बनली आहे, ज्यामुळे स्त्री आणि पुरुष दोघांवरही परिणाम होतो. जेव्हा मूत्राशय आणि त्यास शरीराच्या इतर भागाशी जोडणाऱ्या नळ्या जंतूंनी दूषित होतात तेव्हा ही स्थिती उद्भवते. लघवीच्या समस्यांमागील इतर कारणांमध्ये मधुमेह, लघवी जास्त काळ टिकून राहणे, मूत्राशय व्यवस्थित न धुणे, गर्भधारणेदरम्यान संसर्ग इत्यादींचा समावेश होतो. समस्या निर्माण होतात.

तुम्हाला वारंवार लघवी होणे, लघवी करताना जळजळ होणे आणि लघवीच्या समस्येमुळे अपुरा लघवी होणे यासारख्या समस्या येऊ शकतात. या समस्यांची तातडीने दखल न घेतल्यास ते अधिक गंभीर समस्यांमध्ये वाढतील. लघवीच्या समस्यांवर बार्ली एक उत्कृष्ट उपचार आहे. लघवीच्या संसर्गावर उपचार करण्यासाठी बार्लीचे पाणी प्या. जवाचे पाणी प्यायल्यास लघवीतील विषारी पदार्थ बाहेर पडतात. परिणामी, लघवीशी संबंधित सर्व समस्या दूर होतात.

3. कर्करोगाच्या प्रतिबंधात उपयुक्त

कर्करोग हा एक भयंकर रोग आहे जो अनेक प्रकारात येतो, जसे की आपण सर्व जाणतो. कर्करोगाचे निदान झाल्यानंतर त्यावर उपचार करणे अत्यंत अवघड आहे. परिणामी, कर्करोगासारखे आजार कोणत्याही परिस्थितीत टाळले पाहिजेत. आम्‍ही तुम्‍हाला सांगूया की बार्लीमध्‍ये प्रमुख पोषक घटक असतात जे कर्करोगापासून बचाव करण्‍यासाठी आणि मानवी शरीराला रोगापासून वाचवण्‍यास मदत करतात.

बार्लीच्या संपूर्ण धान्यामध्ये फ्लेव्होनॉइड्स, पॉलिफेनॉल आणि फोलेटचे प्रमाण जास्त असते, हे सर्व कर्करोगासारख्या आजारांना प्रतिबंधित करण्यास मदत करतात. त्याशिवाय बार्लीमध्ये कर्करोगविरोधी प्रभाव असतो. अँटी-कार्सिनोजेनिक हा एक शब्द आहे ज्यामध्ये विविध आजार बरे करण्याची क्षमता असलेल्या औषधाचे वर्णन केले जाते. कॅन्सरपासून बचाव करण्यासाठी सातूचे धान्य, बार्लीचे पाणी आणि बार्ली गवताचा रस वापरला जातो.

4. हृदयाशी संबंधित समस्यांचे निराकरण करण्यात उपयुक्त

हृदय हा मानवी शरीराचा एक महत्त्वाचा अवयव आहे जो निरोगी ठेवला पाहिजे. आजच्या जगात हृदयाचे आजार ही एक गंभीर समस्या बनली आहे. आपण समजावून सांगूया की हृदयरोगाला वैद्यकीय भाषेत हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग असे म्हणतात.

रक्तवाहिन्यांचे आजार, हृदय अपयश किंवा अनियमित हृदयाचे ठोके, कोरोनरी धमनी रोग, हृदयाला छिद्र आणि इतर हृदयविकार ही उदाहरणे आहेत. अस्वास्थ्यकर अन्न खाणे, वाईट दिनचर्या पाळणे, जास्त वजन असणे, धूम्रपान करणे, व्यायाम न करणे, तणावग्रस्त असणे, हृदयाच्या धमन्यांमध्ये कोलेस्टेरॉल वाढणे आणि चुकीची औषधे वापरणे यासह विविध कारणांमुळे हृदयविकार होऊ शकतो. हृदयाचे विकार विविध कारणांमुळे होतात, उदाहरणार्थ, यासह.

मित्रांनो, हृदयाच्या धमन्यांमध्ये कोलेस्टेरॉलचे जास्त प्रमाण हृदयावर नकारात्मक परिणाम करते, परिणामी हृदयविकार होतो. या स्थितीवर मात करण्यासाठी बार्लीचा वापर अत्यंत फायदेशीर आहे. बार्लीच्या बियांमध्ये आढळणारे नियासिन, कोलेस्ट्रॉल आणि लिपोप्रोटीनची पातळी कमी करते, तर बार्लीच्या पाण्यातील अँटीऑक्सिडंट्स कोलेस्ट्रॉल नियंत्रित करतात आणि हृदयाला विषारी पदार्थांपासून वाचवतात.

त्याशिवाय, बार्लीमध्ये फायबर, पोटॅशियम, फोलेट आणि व्हिटॅमिन बी ६ जास्त असते, जे सर्व हृदयविकाराचा धोका कमी करण्यास मदत करतात.

5. पचन समस्या आणि बद्धकोष्ठता सह मदत करते.

ज्याचा वापर पाचन तंत्राला बळकट करते, भूक योग्य समजण्यास अनुमती देते. स्पष्ट करा की भरपूर अन्न खाल्ल्याने पचन प्रक्रिया मंदावते, परिणामी बद्धकोष्ठता होते. बद्धकोष्ठता हा एक आजार आहे ज्यामुळे इतर अनेक समस्या उद्भवू शकतात. हा आजार पचनसंस्थेतील बिघाडामुळे होतो. जर एखाद्या व्यक्तीची पचनसंस्था नीट काम करत नसेल, तर त्याने कितीही पौष्टिक अन्न खाल्ले तरी त्याचे शरीर ते पोषक द्रव्ये शोषून घेत नाही.

परिणामी, पचनसंस्थेचे आरोग्य कायम राखणे महत्त्वाचे आहे. बार्लीमध्ये विरघळणारे आणि अघुलनशील दोन्ही फायबर असतात, जे बद्धकोष्ठता आणि पाचन तंत्रास मदत करते. त्याशिवाय, बार्लीचे पाणी पचन आणि बद्धकोष्ठता दूर करण्यासाठी एक चमत्कारिक कार्य करते.

6. मधुमेहींसाठी उपयुक्त

मधुमेह हा एक गुंतागुंतीचा आजार आहे. प्रत्येक दोन कुटुंबांपैकी एकामध्ये मधुमेहाचा रुग्ण आढळतो. मधुमेह हा अशा आजारांपैकी एक आहे ज्याने एकदा माणसाला ग्रासले की तो आयुष्यभर त्याचा पाठलाग सोडण्यास नकार देतो. त्याशिवाय, हा एक आजार आहे ज्यामुळे अनेक गंभीर समस्या उद्भवतात. मधुमेही रुग्णांना डोळ्यांची जळजळ आणि यकृत आणि मूत्रपिंडाचे नुकसान यासह अनेक गंभीर समस्यांचा सामना करावा लागतो.

डॉक्टरांच्या मते मधुमेहींनी फायबरचे सेवन करावे. आधी सांगितल्याप्रमाणे, बार्लीमध्ये मोठ्या प्रमाणात फायबर असते, जे साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यास मदत करते. सातूचे सेवन केल्याने मधुमेहाच्या रुग्णांना आराम मिळतो आणि ज्यांना मधुमेह नाही त्यांनी नियमितपणे बार्लीचे सेवन केल्यास मधुमेह होण्यापासून बचाव होऊ शकतो.

7. वजन कमी करण्यात उपयुक्त

आजकाल दहापैकी आठ जण त्यांच्या वाढलेल्या वजनामुळे तणावात आहेत. खाण्यापिण्याच्या चुकीच्या सवयींमुळे काही लोक वजन वाढवतात आणि नंतर ते कमी करण्याचा प्रयत्न करतात, तर काही लोक त्यांचा फिटनेस राखण्यासाठी वजन कमी करतात. आम्ही तुम्हाला सांगतो की जे लोक आपले शरीर चांगले ठेवतात ते आपले वजन कोणत्याही प्रकारे वाढू देत नाहीत.

परिणामी, वजन कमी करण्यासाठी विविध प्रकारचे व्यायाम आणि औषधे वापरली जातात. जेव्हा हे उपाय वजन कमी करण्यात अयशस्वी होतात, तेव्हा लोक कठोर आहाराचा अवलंब करतात, ज्यामध्ये त्यांचे अन्न सेवन मर्यादित करणे समाविष्ट असते. मित्रांनो, आम्‍ही तुम्‍हाला कळवूया की अशा प्रकारे वजन कमी केल्‍याने शरीर कमकुवत होते आणि रोगप्रतिकारक शक्ती कमकुवत होते, ज्यामुळे शरीरात इतर आजार होण्‍याचा धोका वाढतो.

वजन कमी करण्यासाठी संतुलित आहार घेणे आवश्यक आहे. वजन कमी करण्यासाठी, आवश्यक जीवनसत्त्वे, खनिजे आणि पोषक तत्वांनी युक्त अन्नधान्यांचे सेवन केले पाहिजे. तर मित्रांनो, आम्ही तुम्हाला सांगतो की जव हे वजन लवकर कमी करण्यासाठी खूप प्रभावी धान्य आहे. बार्लीमध्ये भरपूर फायबर असते, जे वजन कमी करण्यास मदत करणारे घटक आहे. वजन कमी करण्यासाठी जवाचे पाणी, जवाची रोटी, उकडलेले बार्लीचे दाणे वापरतात.

हे पण वाचा: वजन कसे कमी करावे?

8. हाडे मजबूत होण्यास मदत होते.

तुमची हाडे मजबूत करण्यासाठी तुम्ही तुमच्या आहारात विविध आवश्यक पोषक तत्वांचा समावेश केला पाहिजे. हाडे मजबूत होण्यासाठी फक्त कॅल्शियम आवश्यक असते असे बहुतेक लोक मानतात, पण तसे होत नाही; जस्त, लोह, मॅग्नेशियम आणि फॉस्फरस ही सर्व हाडांच्या मजबुतीसाठी आवश्यक आहेत. जर तुम्हाला तुमची हाडे मजबूत करण्यासाठी या सर्व गोष्टी घ्यायच्या असतील तर बार्ली हा सर्वोत्तम पर्याय आहे कारण त्यात हे सर्व घटक मुबलक प्रमाणात असतात.

9. उन्हाळ्याच्या दिवसात हे फायदेशीर आहे

जसे आपण वर नमूद केले आहे की बार्लीचा थंड प्रभाव असतो, त्यामुळे उन्हाळ्यात सातूचे सेवन केल्यास संपूर्ण शरीराला थंडावा मिळतो. बार्लीमध्ये व्हिटॅमिन सी आढळते, जे शरीराला निर्जलीकरण होण्यापासून प्रतिबंधित करते. याशिवाय उन्हाळ्यात सूर्याच्या हानिकारक किरणांमुळे सनबर्न, चेहऱ्यावर डाग येण्यासारख्या समस्या निर्माण होतात. त्यामुळे बार्ली देखील चेहऱ्याच्या त्वचेचे सूर्याच्या हानिकारक किरणांपासून संरक्षण करते. उन्हाळ्यात सकाळी रिकाम्या पोटी एक ग्लास बार्ली ग्रास ज्यूस प्यायल्याने अनेक समस्या दूर होतात.

10. पित्ताशयाच्या खड्यांमध्ये फायदेशीर

पित्तदुखीची समस्या महिला आणि पुरुषांमध्ये वाढत आहे. समजावून सांगा की पित्ताशय हा शरीराचा एक छोटासा भाग आहे. हा अवयव यकृताच्या अगदी मागे स्थित आहे. मानवी शरीरात दगडांच्या समस्या अनेक प्रकारच्या असू शकतात, परंतु मानवी शरीरातील दोन दगड हे मुख्य मानले जातात.

पहिला किडनी आणि दुसरा पित्ताशय. दगड कोणत्याही प्रकारचा असो, पण त्याचा त्रास असह्य असतो. फायबरयुक्त अन्नाचे सेवन केल्यास दगडांसारखे गंभीर आजार काही प्रमाणात टाळता येऊ शकतात, (Barley In Marathi) असे डॉक्टरांचे मत आहे. फायबर मुख्यत्वे जवामध्ये आढळते, जे पित्ताशयाच्या खड्यांमध्ये फायदेशीर आहे.

बार्लीचे उपयोग (Uses of Barley in Marathi)

बार्लीचा समावेश तुमच्या रोजच्या आहारात खालीलप्रमाणे करता येईल:

बार्लीच्या बियांचे सूप बनवून जव सेवन करता येते.
तांदूळ किंवा बटाट्याचा पर्याय म्हणून ते उकळून खाल्ले जाऊ शकते.
जवाच्या पिठाच्या रोट्या बनवून खाता येतात.
जवाच्या पिठापासून बनवलेली भाकरीही खाऊ शकता.
शिजवलेल्या बार्लीच्या बिया भाज्यांच्या सॅलडमध्ये घालून खाऊ शकतात.
न्याहारीसाठी, आपण मधुर बार्ली दलिया (गोड किंवा खारट) बनवू शकता आणि ते खाऊ शकता.
रिसोट्टो (तांदूळापासून बनवलेले डिश) (तांदूळापासून बनवलेले डिश) बनवण्यासाठी तांदळाऐवजी बार्ली वापरा.
आरोग्यासाठी बार्लीचे पाणी प्या. छान चवीसाठी त्यात लिंबू किंवा मध घाला.
बार्लीच्या बियांची पावडर बनवा आणि स्मूदी किंवा मिल्कशेकमध्ये घाला.
त्याचबरोबर बार्लीच्या पानांचा रस बनवून पिण्यासाठीही वापरता येतो.

प्रमाण: साधारणपणे दररोज सुमारे १०० ग्रॅम बार्ली खाऊ शकतो. त्याच वेळी, व्यक्तीचे वय आणि आरोग्यानुसार हे प्रमाण बदलणे शक्य आहे.

बार्लीचे पाणी कसे बनवायचे? (Barley In Marathi)

बार्ली वॉटर बनवण्याची पद्धत खालील पद्धतीचा वापर करून समजू शकते.

साहित्य:

कप बार्ली (हुल किंवा मोती) (हुल किंवा मोती)
दोन कप पाणी
एक चमचा लिंबाचा रस
दोन चमचे साखर किंवा एक चमचा मध
चार ते पाच बर्फाचे तुकडे

कृती:

सर्व प्रथम बार्ली पाण्यात उकळा.
पाणी गाळून थंड होण्यासाठी ठेवा.
पाणी थंड झाल्यावर त्यात लिंबाचा रस, चायना/मध घाला. त्याचबरोबर मधुमेही साखरेऐवजी मीठ वापरू शकतात. लिंबाचा रस घातल्याने जवाच्या पाण्याची चव वाढण्यासोबतच व्हिटॅमिन-सीही मिळते.
वर बर्फाचे तुकडे ठेवा.
आता ताजेतवाने बार्लीच्या पाण्याचा आनंद घ्या.
बार्लीचे नुकसान (Damage to Barley in Marathi)

बार्ली खाण्याचे फायदे तुम्हाला माहीत असतीलच, पण जास्त सेवन केल्यामुळे बार्लीचे तोटेही दिसू शकतात, जे खालीलप्रमाणे आहेत.

बार्लीचा रेचक प्रभाव आहे. या कारणास्तव, त्याचे जास्त सेवन केल्याने अतिसार होऊ शकतो.
बार्लीमध्ये मधुमेहविरोधी (रक्तातील साखर कमी करणारा) प्रभाव असतो. या कारणास्तव मधुमेहाचे औषध घेणार्‍यांनी त्याचे सेवन करताना काळजी घ्यावी.
बार्लीमध्ये काही ऍलर्जीक प्रभाव आढळतात, ज्यामुळे काही मुलांमध्ये त्याच्या सेवनाने ऍलर्जी होऊ शकते.
जरी, त्याच्या रेचक प्रभावामुळे ते बद्धकोष्ठतेपासून मुक्त होऊ शकते, परंतु स्टार्चच्या उपस्थितीमुळे, त्याच्या अति प्रमाणात सेवनाने काही परिस्थितींमध्ये बद्धकोष्ठता देखील होऊ शकते.
बार्ली कुठे आढळते आणि पिकते? (Where is barley found and grown in Marathi?)

भारतात, जांभई किंवा बार्ली युगानुयुगे वापरली जात आहे. हे गंगेच्या सखल प्रदेशात, काश्मीर, उत्तर प्रदेश, उत्तराखंड, बिहार, ओरिसा, पंजाब, राजस्थान, मध्य प्रदेश आणि गुजरातमध्ये हिमालयाच्या मैदानी आणि टेकड्यांमध्ये अंदाजे ३००० मीटर उंचीपर्यंत आढळते.

घरी बार्लीचे पाणी कसे बनवायचे? (Barley In Marathi)

घरी, बार्लीचे पाणी खालीलप्रमाणे बनवा:

बार्ली चांगले धुऊन सुमारे ४ तास भिजवले पाहिजे.
त्यानंतर, भिजवलेले बार्ली नीट धुवा आणि नंतर १ कप बार्लीला ४ कप पाणी घाला.
४५ ते १ तास, कमी गॅस बर्नरवर घट्ट झाकण ठेवून शिजवा.
ते पूर्णपणे शिजल्यावर, बर्नर बंद करा आणि मिश्रण थंड होऊ द्या.
ते थंड झाल्यावर हे मिश्रण गाळून घ्या.
मध आणि लिंबाचा रस एकत्र करून तुम्ही ते खाऊ शकता. दररोज एक कप बार्ली आपल्या आरोग्यासाठी चांगली आहे.
barley meaning in marathi

ज्वारी हा गहू याचा प्रकार आहे ज्याच्या फळांपैकी एक आहे. हा अनेक वर्षे चांगल्या फळांच्या गोष्टीच्या अंतर्गत आहे आणि भोजन, पेय आणि औषधाच्या उद्देशाने हजारो वर्षांपासून वापरला जातो. ज्वारी खासगी आहे त्याच्यात फाईबर, प्रोटीन आणि विविध आवश्यक पोषक तत्व असतात. हे आयरन, मॅग्नेशियम, झिंक आणि बी विटामिन्स या सर्व महत्वाच्या खाद्य पदार्थांच्या उत्कृष्ट स्रोत आहे. ज्वारी फॅट आणि कॅलोरी लावकर उत्कृष्ट आहे, ज्यामुळे वजन कमी करण्यासाठी आणि वजनाच्या नियंत्रणासाठी उपयुक्त आहे. ज्वारीचा आकार लहान असतो आणि तो एक आदिवासी फार्मसाठी महत्वाचा असतो.

ज्वारी म्हणजे एक आरोग्यदायी अन्न आहे ज्याचा वापर समोरच असेल तर अनेक आरोग्यदायी लाभ घेतले जातात. ज्वारीच्या अधिक फाईबर या महत्वाच्या खाद्य पदार्थात असतो, ज्यामुळे अन्नाच्या निष्कर्षाच्या साठी समान वेळ.

barley grain in marathi

ज्वारी हा अन्नधान्य आहे जो प्रथम फ्रांस आणि जर्मनीतील जवळजवळ 10,000 वर्षांपूर्वी वापरला जातो. ज्वारी एक पौष्टिक अन्न आहे जो फाईबर, प्रोटीन आणि काही आवश्यक विटामिन्स आणि मिनरल्स या संयोजनाच्या उत्कृष्ट स्रोत आहेत.

ज्वारी म्हणजे एक धान्याचा प्रकार आहे ज्याला मराठीत “ज्वारी” असे म्हणतात. हे धान्य पांढरे आहेत आणि त्याला उकलतांना त्याच्या लहान, निरोगी आणि नंतर फळाने शक्य असणारी खोखल्या जडांची आवश्यकता असते. ज्वारीच्या फुलांची रंगीबिनणी दारुवादा, हिरवा, तपकिरी व सफेद असते. ज्वारी धान्याचे वापर भोजनपदार्थ, दुधपाक, बियाणे आणि वेडा आणि ज्वारी पाचणी सामग्री म्हणून असते.

barley in marathi meaning 

बार्ली हा अन्नधान्य आहे ज्याचा वैज्ञानिक नाव Hordeum vulgare असतो. याला मराठीत “ज्वारी” म्हणतात. ज्वारी या गेहूणाच्या एक विशेष प्रकार असते ज्यातील धान्य थोडे लांब असतात. ज्वारी एक आणखी विशेषता असलेल्या अन्नधान्यातून असते ती ही आहे की ज्वारी शिताल पदार्थ असते ज्यामुळे ज्वारीचे धान्य लांब वेळ चांगले संचय होतात.

barley in marathi means 

ज्वारी हा अन्नधान्य आहे जो प्रथम फ्रांस आणि जर्मनीतील जवळजवळ 10,000 वर्षांपूर्वी वापरला जातो. ज्वारी एक पौष्टिक अन्न आहे जो फाईबर, प्रोटीन आणि काही आवश्यक विटामिन्स आणि मिनरल्स या संयोजनाच्या उत्कृष्ट स्रोत आहेत.

1 thought on “Barley In Marathi । Best बार्ली म्हणजे काय? बार्ली चे फायदे आणि तोटे 2023”

Leave a Comment